Eindelijk is er weer een actuele Parijse restaurantgids in het Nederlands beschikbaar.

De grote vraag bij Parijsgangers is vaak: waar gaan we eten? En hoe vermijden we een toeristenfuik? Daarom is het fijn dat de Franse restaurantgids van kookboekenschrijfster Trish Deseine nu in een Nederlandse vertaling beschikbaar is. Deseine is geboren in Ierland, maar woont sinds de jaren tachtig in de lichtstad. Ze kent de stad dus als geen ander. Zeker als het gaat om de beste culinaire restaurantadresjes. Die geeft ze prijs ze in Heerlijk Parijs, inclusief de adressen van haar favoriete (kook)winkels. Ook geeft ze tips en wetenswaardigheden plús een handvol recepten.

Tja, wat doe je bijvoorbeeld op zondag, als vele winkels (behalve in de populaire wijk Marais) gesloten zijn? Trish Deseine geeft tips voor de lunch en brunch. Ook handig: de fijnste museumrestaurants, zoals het schitterende terras van het Mini Palais en het café van Musée Jacquemart André, volgens de auteur ‘een van de weelderigste eetgelegenheden’ in de Franse hoofdstad. Ook geeft de gids, die qua formaat overigens prima in de reistas past, tips voor gelegenheden waar de lezer met een gerust hart de kinderen mee naartoe kan nemen.

Tussen al die genoemde restaurants zitten vele (betaalbare) überklassiekers als Chartier, een paar heel luxe als Le Meurice en natuurlijk de nieuwe generatie bistro’s, de zogenaamde neobistro’s, zoals Vivant, Roseval en Le Châteaubriand, die de Franse keuken een nieuw gezicht heben gegeven. Ook ontbreken de plekken niet waar je sinds kort écht goede koffie kunt drinken, zoals Le Coutume Café. Bovendien komt de Parijse etiquette (hoe een tafel te reserveren, hoe te bestellen in een restaurant, hoe boodschappen te doen) aan bod. Dit alles beschrijft Trish Deseine met een humoristische pen en soms ook met een gezonde dosis kritiek.

Tot slot vertelt Deseine wat er in een Parijse voorraadkast staat en waar de lezer terecht kan voor de beste bakkers, slagers, kookwinkels en wat al niet meer. Met een goedgevulde boodschappentas kan de bezoeker het Parijsgevoel mee naar huis nemen en met de recepten uit Heerlijk Parijs thuis meteen aan de slag gaan.

Maar ook de thuisblijver kan genieten van dit ‘little black book’ voor Parijsliefhebbers. Want er valt dankzij de vele, mooie foto’s ook heel veel te zien. Heerlijk Parijs is een fijne gids.

Heerlijk Parijs, Trish Deseine, Good Cook, isbn 9789461430991 € 19,95

Tekst: © Monsieur Plusfours 2014

Een van onze favorieten om te gaan lunchen: Le Comptoir de la Gastronomie. En na afloop in de bijbehorende winkel nog even boodschappen voor thuis doen.

Het restaurantgedeelte is no nonsense, klein met houten tafels en stoelen. En altijd vol. Met locals en toeristen, al is het zeker geen toeristenfuik. Op de kaart vlees en vis. Ook: de zogenaamde klassiekers van het restaurant: foie gras, slakken en kaviaar. Hier kom je in de winter voor smakelijk stoofvlees, in de zomer voor een sappig kippenpootje op een bedje van groenten.

Blikjes paté, foie gras…
Na de lunch volgt steevast een bezoek aan de winkel die via het restaurant te bereiken is. Zie hier maar eens met lege handen weg te gaan. Blikjes paté, foie gras, wijnen, fijne vleeswaren liggen hier hoog opgetast. Met een gevulde maag en een gevulde tas verlaten we Le Comptoir de la Gastronomie.

Kookwinkels
Wandel je de winkel uit, sla dan meteen rechtsaf: op de hoek zit La Bovida, een winkel vol keukengerei. Weer iets verderop zit er nog een: A. Simon. En vanaf A. Simon is het een kleine wandeling naar nog zo’n fijne kookspullenwinkel: Dehillerin. Parijs is écht een kookwalhalla.

Le Comptoir de la Gastronomie, 34, rue Montmartre, 75001 Parijs,
La Bovida, 36, rue Montmartre, 75001 Parijs
A.Simon, 48 Rue Montmartre 75002 Parijs
Dehillerin, 18-20 Rue Coquillière, 75001 Parijs

Tekst en foto’s: © Monsieur Plusfours 2014

Op zondag een ‘dagje Parijs’ doen en rond het lunchtijd een hapje eten? Lastig, want vele (fijne) restaurants zijn dan gesloten. Gelukkig presenteren sommige die dag wel een buffet. Zoals Chez Casimir, het restaurant vlak bij Gard du Nord waar we al eerder over schreven.

Op zondag om iets voor 9 uur de Thalys in Rotterdam nemen en om half 12 aankomen op Gare du Nord. Het kan. Vervolgens meteen vanuit het station doorlopen naar het nabij gelegen Chez Casimir. We hadden hier al eerder doordeweeks rond lunchtijd gegeten, maar nooit op zondag. Volgeboekt, kregen we steevast te horen. Dus deze keer keurig van tevoren gereserveerd. En toen bleek het alsnog mis te zijn gegaan. Maar we kregen toch een tafeltje aangewezen.

Het werkt simpel. Het voorgerecht kun je zelf opscheppen. We hadden keuze uit linzensalade, plakken paté, aardappelsalde, oesters en andere lekkers fait maison. Vervolgens belandden een bordje met geroosterd brood met plakken gerookte zalm en een heel romig roerei op onze tafel. Dit ging vergezeld van een glaasje romige crème d’asperge.

Na dit tweede voorgerecht volgde het hoofdgerecht: in een cocotte lagen een paar glimmende, gebakken aardappels en twee kleine smakelijke confits de canard. Precies genoeg, want het tweede buffet met koekjes, cake en crêpes, waar we al die tijd op hadden uitgekeken, lonkte. Ook hier weer alles huisgemaakt. En zo lekker dat we ons voor een tweede keer (nog een koekje, nog een plakje cake, nog een crêpe met chocoladesaus) lieten verleiden.

Ondertussen genoten we van een goed glas rode wijn. We hadden zélf een fles kunnen halen uit de kleine ‘wijnkelder/kast’ (met bij elke wijn een vaak heel redelijk prijskaartje), maar gezien het drukke middagprogramma (een prachtige expositie van Dries van Noten!), wilden we het rustig houden. En kozen voor een fles eau pétillante.

Deze brunch/diner (28 euro pp) sloten we af met een café. Vrolijk geworden door het heerlijke eten en al die locals die hier ook zo zaten te genieten, vervolgden we onze weg naar Musée des Arts Décoratifs.

Tekst: © Monsieur Plusfours 2014

Een fijne bistronomie in het noordelijke deel van de Marais heeft zijn deuren geopend.

Les Enfants Rouges lijkt van binnen en van buiten een Parijse bistro, maar wie het publiek aanschouwt, waant zich eerder in Japan (tenminste, op de avond van ons bezoek). We zien namelijk allemaal Japanse gasten. Dat laatste is niet zo gek. Een Japans echtpaar heeft het restaurant onlangs overgenomen.

Chefkok Daï Shinozuka werkte zes jaar onder Yves Camdeborde. Zijn leermeester wordt in één adem genoemd met het begrip ’bistronomie’: de samentrekking van bistro & gastronomie. Aanhangers van de bistronomie serveren klassiekers in een soms eigentijds jasje, maar altijd van hoge kwaliteit en betaalbaar. Shinozuka’s echtgenote Tomoko is de gastvrouw, samen met een op en top jonge Franse ober. Hun bediening is aangenaam en warm.

Op het bord verschijnen klassiekers zoals een perfecte bavette met een heel dunne, boterige aardappelpuree, maar ook de hippe mergpijp met een twist. Voor toe weer een klassieke baba au rhum (bij het hoofdgerecht bestellen, want vers gemaakt).

Als we weggaan, zegt de ober tegen chefkok Shinozuka ons ook gedag te zeggen. Een hoofd steekt vervolgens uit een kleine opeining links achter de bar. Twee ogen glunderen als we zeggen heerlijk te hebben gegeten. Hier komen we nog eens terug.

Les Enfants Rouges, 9 rue de Beauce, Parijs 75003. Tel. 00 33 1 48 87 80 61
. Métro: Temple of Filles du Calvaire

Tekst: © Monsieur Plusfours 2014

Wie op de juiste manier boodschappen wil doen in Parijs, die moet geduld hebben. Want rijen hebben verschillende betekenissen in de Franse hoofdstad en wachten is sowieso goed, legt Nicky Bouwmeester uit.

Nicky Bouwmeester, ex-hoofdredacteur En France en medeoprichter van Frankrijk.nl, woont sinds 2005 in Parijs

Dankzij Airbnb en soortgelijke sites voor overnachtingen bij locals komt het steeds vaker voor dat Parijsgangers ook een avond ’thuis’ willen koken tijdens een weekendje in de hoofdstad. Drie tips voor de boodschappen.

Bestelrij versus betaalrij
Het kan er zo ingewikkeld uizien bij de slager of de delicatessenzaak. Want waar zijn in ’s hemelsnaam al die rijen voor? Er ligt vast een goedbedoelende Franse hygiënewet aan ten grondslag, maar feit is dat je vaak op minstens twee plekken moet wachten voordat je weer de winkel uit kunt.

Allereerst is er de gewone rij langs de vitrine, om te zeggen wat je wilt hebben. Maar dan komt het: vervolgens stuurt de verkoper je met een bonnetje naar de andere kant van de zaak waar je opnieuw in de rij moet staan om te betalen aan een vaak vooroorlogs uitziend loket met dito kassadame.

Na het afrekenen keer je met afgestempeld bonnetje terug naar de eerste verkoper om je bestelling te halen. Alleen is die inmiddels allang iemand anders aan het helpen, dus moet je in het slechtste geval eerst nog een lang weerpraatje in het Frans aanhoren. En als je echt pech hebt, heeft de slager in kwestie een aparte balie voor vleeswaren en begint het circus opnieuw omdat je ook nog een stuk paté wilt hebben. (Tip: verzamel 2 bonnetjes voordat je gaat betalen…)

Wachten = goed
Maar nu het goede nieuws: hoe langer je moet wachten, hoe beter. Aan de langste rijen herken je immers de beste speciaalzaken op afstand. Want weer of geen weer, veel Parijzenaren zijn niet te beroerd om voor kwaliteit te moeten wachten.

Let maar eens op in Rue des Abbesses in Montmarte of Rue de Lévis in het 17e. In beide straten zitten diverse bakkers, maar slechts bij eentje staan mensen tot ver op het trottoir te wachten voor hun stokbroodje. Dus stap over je Hollandse nuchterheid heen, want over het algemeen klopt het helemaal. Dat zijn namelijk ook echt de adressen die het wachten waard zijn.

Zondagse lunch
En nog een derde tip: hoewel de meeste winkels in Parijs op zondag gesloten zijn, geldt dat niet voor eetwinkels en speciaalzaken (mits er meerdere bij elkaar in een straat zitten). Bakkers zijn sowieso 6 dagen in de week open en bijna allemaal inclusief de zondag. Maar ook viswinkels, slagers, kaasboeren en groentenzaken zijn – zelfs op bijna alle feestdagen – ’s zondags geopend tot ongeveer 13 uur. Dus niets belet je om op de laatste dag van je weekendtrip nog even flink uit te pakken voor de lunch, voordat je een paar uur later kogelrond de Thalys inrolt.

Foto: © Ronald de Nijs

Tekst: © Monsieur Plusfours / Nicky Bouwmeester 2013

Musée Nissim-de-Camondo, een voormalig luxueus woonhuis in Parijs, heeft een indrukwekkende keuken met allerlei ruimtes voor het personeel. Het roept een ‘upstairs-downstairs’-gevoel op.

Het Musée Nissim-de-Camondo ligt aan de rand van het Parc Monceau in Parijs. Dit voormalige, indrukwekkende ‘hotel particulier’ (of beter gezegd: woonhuis) was ooit eigendom van de bankier Moïse de Camondo. Hij liet het pand in 1911 bouwen om zijn collectie 18e-eeuwse meubels en kunst een plek te geven. Hoewel het ontwerp is afgekeken van het 18e-eeuwse Petit Trianon in Versailles, was het woonhuis van alle moderne gemakken voorzien.

Upstairs-downstairs
In de geoutilleerde (en gerestaureerde) keuken is het fornuis de blikvanger. Als een vlaggenschip staat het midden in de ruimte. Wie hier rondloopt, krijgt een idee van hoe een keuken uit 1910 eruitzag. En het roept een ‘upstairs-downstairs’-gevoel op. Want je ziet ook de grote eetkamer waarin het personeel zijn maaltijden nuttigde, de waskamer en het kantoortje van de ‘chef’.

Herinnering aan een familie
Helaas liep het met de familie De Camondo niet goed af. Moïse de Camondo wilde het huis aan zijn zoon overdoen, maar die stierf in de eerste wereldoorlog. Dat was voor Moïse reden om zijn bezittingen over te doen aan ‘Arts Décoratifs’, als herinnering aan zijn zoon. Het museum opende in 1936, een jaar na de dood van Moïse. Zijn enige dochter en haar gezin kwamen in de Tweede Wereldoorlog om in een concentratiekamp. Musée Nissim-de-Camondo is het enige wat rest.

Musée Nissim de Camondo, 63, rue de Monceau, 75008 Parijs. Geopend: wo-zo 10-17.30 uur

Tekst en foto: © Monsieur Plusfours 2013

Nicky Bouwmeester, ex-hoofdredacteur En France en medeoprichter van Frankrijk.nl, woont sinds 2005 in Parijs

Regel 1: Bestellen in Engels mag
Bestellen in een bistro is er de laatste tijd een stuk makkelijker op geworden in Parijs. Moest je je tot een jaar of tien geleden nog exclusief in het Frans weten te redden, een nieuwe generatie obers is steeds vaker bereid om haar kreupele Engels in te zetten voor buitenlandse gasten.

Qua begrijpelijkheid is dat lang niet altijd een vooruitgang, maar het hakkelen gebeurt nu tenminste aan de andere kant van de tafel en dat is goed voor de verstandhouding.

Regel 2: Géén garçon roepen
Toch zijn er nog altijd een paar handigheden om bij het plaatsten van een bestelling gunstig uit de strijd te komen. Allereerst even een open deur: ‘garçon’ roepen om de aandacht van de ober te krijgen kan al sinds de jaren zeventig niet meer, alleen Amerikaanse toeristen weten dat nog niet. Gebruik monsieur, madame of mademoiselle als je op goede voet wilt beginnen.

Regel 3: Vergis je niet in de menukaart
Dan de menukaart. Die kan in papieren vorm op tafel belanden. Of je wordt geacht te kijken op een bord aan de muur, waar in krijt het menu van de dag staat beschreven. Soms komt de ober zelf met een klein menubord aanzetten. En dan is het de kunst het menu te ontcijferen.

Als je toch meer vertrouwt op je eigen Frans dan het ‘Allo ‘Allo-Engels van het bistropersoneel, dan zijn dit een paar snel gemaakte vergissingen om te voorkomen. Poireau klinkt als peer, maar is prei. Wie ris de veau kiest krijgt geen rijst met kalfsvlees, maar zwezerik. Tartare komt in Frankrijk altijd rauw op tafel. Endive is geen andijvie maar witlof. En rognons klinken als uien maar het zijn niertjes – toch even anders. Kom je er echt niet uit, dan zullen de meeste obers hun best doen je te helpen. Al biedt dat geen garantie.

Regel 4: Voorgerecht skippen mág
Voel je niet verplicht om zowel entree als hoofdgerecht te nemen, vooral bij de lunch skippen ook Parijzenaren steeds vaker het voorgerecht. En twee voorgerechten kiezen in plaats van voor- en hoofd- kan ook prima in de hoofdstad.

Regel 5: Bestudeer de wijnen
Wat wijn betreft. Wees voorbereid als je gewoon om een ‘glas ‘rood’ of ‘wit’ vraagt. Zelfs in het eenvoudigste bistrootje zal de ober dan zeker zes verschillende wijnsoorten op je af vuren. ‘Sauvignon, sancerre, chardonnay, pouilly-fumé, entre-deux-mers ou chablis, Madame?’ Kijk vooraf dus even op de kaart onder vin au verre, als je het hem niet drie keer wilt laten herhalen.

Regel 6: Carafe als codewoord voor kraanwater
Wie water wil bestellen maar geen dure fles hoeft, kan de strategische vraag van de ober – ‘eau plate ou gazeuse’ (waterr wizz bubbels ou wizzout?) – in één klap omzeilen door het woord carafe te gebruiken. Hét codewoord voor kraanwater en in tegenstelling tot in Nederland zal geen restaurant je dat weigeren.

Regel 7: Brood is geen voorgerecht
Ten slotte, bestel geen brood. Dat komt in Frankrijk vanzelf op tafel. Maar weet wel dat Fransen dat in principe bij de maaltijd eten, en niet vooraf… Dus hoewel het vragen om een tweede mandje halverwege het repas heel gewoon is (en niet wordt berekend), is het not done om dat al te doen voordat het eerste gerecht op tafel staat.

Foto: Joel Bez

Tekst: © Monsieur Plusfours / Nicky Bouwmeester 2013

Een gure wind drijft ons op een koude zondagmiddag naar La Buvette in het 11e arrondissement.

Twintiger Camille Fourmont opende haar bar eind december 2012. La Buvette, voorzien van een paar tafeltjes, biedt plek aan zo’n vijftien mensen. Er hangt een hipsterachtige sfeer, wat niet helemaal verwonderlijk is: Camille werkte eerder bij het überhippe Mama Shelter en Le Dauphin.

Niet zo’n kok
We verlangen naar iets warms. Maar helaas, de kaart biedt alleen koude gerechtjes. ‘Ik ben niet zo’n kok,’ verontschuldigt Camille zich. En plek om te koken is er al helemaal niet achter de kleine bar.

De eigenaresse heeft er iets op gevonden. Ze koopt haar brood, olijven, charcuterie en taartjes bij de beste leveranciers in haar stad. En schenkt er fijne wijnen en ciders bij.

Warme taartjes
We spoelen smakelijke rilette, worst en brood weg met een krachtige cider. En sluiten af met een warme – dat dan weer wel – tarte fine aux clémentines (een mooie combinatie van bitter en zoet) en een espresso.

Ondertussen kijken we naar de bakker en de slager aan de overkant; het is half 1 en ze doen goede zaken voor de zondagse lunch. Wij hebben ‘m al opgepeuzeld. Opgewarmd en opgewekt vervolgen we onze weg door de koude straten van Parijs.

La Buvette, 67 rue St Maur, Parijs (11e arrondissement). Geopend: wo-do: 17-22, vr 11-15, 17-22, za en zo 11-22 uur

Tekst: © Monsieur Plusfours 2013