Antiek- en brocantetrends komen en gaan, maar al sinds heugenis zijn het oude ansichtkaarten die het hart van verzamelaars sneller doen kloppen. Tammo Schuringa, beeldend kunstenaar en fervent ansichtkaartenverzamelaar, heeft met zijn boek ‘Verrukkelijke baby’s’ een heerlijk lees- en kijkboek aan dit onderwerp gewijd.
In ‘Verrukkelijke baby’s’ vertelt Tammo Schuringa hoe de kleine kaartjes een symbool werden voor avontuur en nieuwsgierigheid naar het onbekende. De ansichtkaart gaf mensen de mogelijkheid om een stukje van de wereld naar huis te brengen en het op een persoonlijke manier te delen met vrienden en familie.
Van briefkaart naar ansichtkaart
De briefkaart begon zijn leven als iets waar de afzender aan de ene zijde zijn tekst kon schrijven, en aan de andere de adresgegevens van de geadresseerde noteerde. De allereerste geïllustreerde briefkaarten, de ‘ansichtkaart’ zoals we die nu kennen, werden in 1889 gemaakt door de Franse krant Le Figaro. Het betrof een ansichtkaart met een afbeelding van de Eiffeltoren, die speciaal voor de wereldtentoonstelling was ontworpen door de Franse kunstenaar Léon-Charles Libonis.
Ervaringen delen
Naarmate ansichtkaarten steeds populairder werden, groeide de vraag naar afbeeldingen van andere onderwerpen. Omdat mensen er meer op uittrokken, wilden ze die ervaringen delen. Uitgeverijen speelden hierop in door kaarten te maken van steden, badplaatsen, hotels en landschappen.
Tussen 1900 en 1918 waren ansichtkaarten met afbeeldingen van baby’s bijzonder populair. Denk daarbij niet alleen aan kaarten die de komst van een baby aankondigden, maar ook aan kaarten waarop meerdere baby’s stonden. Tammo Schuringa belicht deze thematiek uitgebreid in zijn boek.
Kaart al in 19e eeuw als verzamelobject
Ondertussen begonnen steeds meer mensen ansichtkaarten te verzamelen, omdat kranten destijds geen vergelijkbare illustraties boden en er slechts een beperkt aantal tijdschriften beschikbaar was. Zo kwamen kaarten vaak meteen in collecties terecht in plaats van dat ze eerst verstuurd werden.
Na de Eerste Wereldoorlog namen nieuwe technologieën zoals radio en telefoon langzaam maar zeker de rol van de ansichtkaart over. De glorieuze tijd van de ansichtkaart kwam dan ook met horten en stoten tot stilstand. Natuurlijk bleven mensen elkaar ansichtkaarten sturen, maar de gloriedagen waren definitief voorbij.
Tweede Gouden Eeuw
Tegenwoordig wordt er wel gesproken van een tweede Gouden Eeuw van de ansichtkaart, vanwege de grote belangstelling voor oude exemplaren. Alleen al op de website Delcampe.net zijn miljoenen oude ansichtkaarten beschikbaar voor liefhebbers. Wie nog geen fan was van ansichtkaarten, zou het kunnen worden na het lezen van deze beknopte geschiedenis die Tammo Schuringa met zichtbaar plezier heeft beschreven. De koper krijgt bij het boekwerk alvast twee reproductiekaarten cadeau.
Verrukkelijke baby’s; de geboorte in kaart gebracht, Tammo Schuringa, uitgeverij Atlas Contact, € 24,99
© Tekst: Monsieur Plusfours 2023; ansichtkaart (1907) uit de collectie van Tammo Schuringa
MELD JE AAN VOOR ONZE GRATIS NIEUWSBRIEF!
Door je in te schrijven ga je akkoord met ons privacybeleid en ontvang je automatisch onze nieuwsbrief, net zolang totdat je je weer afmeldt.
