Op een zonnige dag in april ontmoet ik Rachel Khoo in het College Hotel in Amsterdam (zie foto links). Ze is een paar dagen in Nederland om haar boek te promoten. Ook nu draagt ze vrolijk gekleurde kleding; ze oogt kleiner dan op tv. Een dag ervoor hebben we via twitter al even contact gehad. Ik liet mijn volgers weten dat ik mijn interviewvragen aan het finetunen was. Nog geen uur later tweette ze er naar uit te zien mijn vragen te beantwoorden.

Vele volgers op twitter
Als ik haar complimenteer met de bijna 13.000 volgers op Twitter, proest ze het bijna uit. ‘Zoveel? Vier weken geleden, net voor de boeklancering van de Engelse editie, stond de teller nog op 2000!’ (Half juni heeft ze al bijna 19.000 volgers.)

‘Eerder werkte ik in PR en marketing, dus ik weet hoe het gaat,’ zegt ze. ‘Tegenwoordig moet je het spel spelen om succesvol te zijn.’ Lees: aanwezig zijn op sociale media. ‘Ik word er blij van als ik lees dat men ook echt uit mijn boek gaat koken en een foto van het eindresultaat op twitter of facebook zet.’

Een nieuw leven
Ze studeerde bij het Art college in Londen af in Fashion PR and Marketing en kwam vervolgens terecht bij het Britse traditionele mannenmodemerk Thomas Pink. Na twee jaar begon ze het creatieve aspect te missen (‘Ik moest heel veel strijken!’). Ze herinnerde zich foodfotoshoots waarbij ze tijdens haar studie had geassisteerd. En besloot dat ze iets met eten wilde gaan doen. Ze ging een pattisserieopleiding (‘Dat is bijna wetenschap’) volgen bij de gerenomeerde kookschool Cordon Bleu. Niet in Londen, maar in Parijs. ‘Het ging me niet alleen om het koken, maar ook om een nieuw hoofdstuk in mijn leven,’ aldus Khoo.

Parfumdame
Inmiddels woont en werkt ze alweer zes jaar in Parijs. Het is het verhaal van een selfmade alleskunner. In die periode werkte ze als au pair, sprayde ze parfum op rijke dames en toeristen in een warenhuis en werkte ze

in boekhandel La Cocotte, waar ze hapjes voor de boekpresentaties maakte en later ook (Brits georiënteerde) kooklessen gaf. In La Cocotte ontmoette ze ook kookboekenauteurs en uitgevers. Die contacten zouden er uiteindelijk toe leiden dat ze twee Franse kookboeken (over muesli en taartjes) publiceerde. Ze had de smaak te pakken.

Geen pretty face
Een Engelstalig kookboek dat haar eigen kookstijl refelecteerde, stond op het lijstje. Ze stuurde Britse uitgevers een mail met haar idee voor het kookboek The paris kitchen. ‘Penguin nodigde me uit en de rest is geschiedenis…’ Ook bedacht ze dat het boek zich goed leende voor een tv-serie. Ze koos voor de kleine onafhankelijke maatschappij Plum. ‘Ik wilde niet alleen een pretty face voor de camera zijn, ik wilde samen het programma maken.’

De serie heeft inmiddels gelopen op de Britse tv-zender BBC. Als we opmerken dat de door haar bezochte Parijse plekken in de serie een zeer gedroomd (romantisch) beeld van Parijs geven, knikt ze. Voor de serie had ze graag minder voor de hand liggende locaties bezocht. ‘Maar de BBC moet nu eenmaal als publieke zender een algemeen publiek behagen. Ik ben meer rock and roll.’

Minirestaurant
We gaan nog even terug naar de making of haar kookboek. Omdat ze haar recepten wilde laten proeven, begon ze in haar eenkamerappartement een thuisrestaurant. Voor twee personen – omdat er aan tafel niet meer ruimte was. Via social media als twitter maakte ze reclame (‘Ik had geen geld om een pr-bureau in te schakelen). Blogs pikten het nieuws als eerste op, later volgden (internationale) kranten. In korte tijd was het restaurantje volgeboekt.

Voor een volgend boek komt er geen thuisrestaurant. Ze moest bij de BCC een contract ondertekenen dat ze het restaurant tot 2014 niet zou kunnen heropenen. ‘De BBC beschouwt het restaurant als een “business”, ook al rekende ik 30 euro per persoon. Daar kun je toch niet van leven?’ Sowieso zal ze niet meer zo snel mensen in haar huis uitnodigen. ‘Ik ben op tv geweest, mensen kennen mijn naam. Het is nu een beetje tricky.’

Ze mag van de tv-zender wel iets nieuws beginnen, als het maar een andere naam heeft. Het restaurantidee is haar wel bevallen, want ‘een geweldige manier om recepten te testen’. Ze zoekt nu in haar stad een kantoor met een ruimte om workshops te geven. Ook weer via twitter.

Experimenteren in de keuken
‘Met mijn kookboek wilde ik aantonen dat het Franse thuiskoken heel makkelijk is en dat je er geen waanzinnige keuken voor hoeft te hebben,’ zegt Khoo. Maar dan wel op haar manier. ‘Kookboeken over de traditionele Franse keuken zijn er al genoeg. Ik ben niet Frans, heb geen Franse oma. Ik vind de Franse keuken geweldig, maar laat me niet leiden door de regels ervan. Ik ben dus aan experimenteren geslagen.’

‘Neem het gerecht coq au vin: je eet het alleen in de winter, maar de smaken zijn zo heerlijk. Waarom zou je het vlees niet marineren en dan op de bbq leggen? Ach, sommige Fransen zullen vast zeggen: “Quelle horreur!”‘ Die experimenten, waaronder een tartiflette pizza, waren overigens niet alle even succesvol. ‘Maar ik leerde ervan.’

Verschil Londen en Parijs
Parijs is voor Khoo heel erg relexed. ‘De afstanden zijn er minder groot, waardoor het makkelijker is om vrienden te ontmoeten.’ Maar het belangrijkste verschil tussen beide wereldsteden is dat Parijs nog steeds versmarkten heeft. ‘Ook al heb je een klein inkomen, dan nog kun je er producten kopen. In Londen zijn (boeren)markten onbetaalbaar geworden.’

‘Voor nu vind ik het prettig om Parijs te wonen. Maar ik noem mezelf geen Parijzenaar; ik ben een trotse Brit. Momenteel reis ik veel om mijn boek te promoten. Het komt dit jaar uit in Duitsland, Denemarken, Italië, Rusland en ook Frankrijk. Dat laatste is echt geweldig! En in 2013 komt de Amerikaanse editie uit.’ Heeft Khoo nog wel tijd om aan een nieuw kookboek te werken? Gedecideerd antwoordt ze: ‘Daar maak ik tijd voor vrij.’

Rachel Khoo. Chez Rachel. Een frisse en simpele kijk op traditionele Franse recepten. Kosmos Uitgevers € 24,95

© Monsieur Plusfours  2012

In hippe tijdschriften zoals Apartamento zien interieurs er niet langer gestyld uit. Een beetje rommelig mág zelfs tegenwoordig. Misschien heeft dat met de economie te maken, oppert Oof Verschuren (1967). ‘Waarom is een stad als Berlijn nu zo populair? Omdat zij een bepaalde eenvoud heeft. En dat past weer bij het huidige economische klimaat. Want Fendibanken en gedesigned fingerfood bijvoorbeeld voelen niet meer als van deze tijd. Waar het om draait is een lekker bord eten en een goed glas wijn, plus een kratje om op te zitten. Dan zijn we al tevreden; als het maar gezellig is. Tot onze verrassing past het kookboek Home made heel goed in die sfeer. Zelf brood, jam en likeur maken. Een soort hippiegevoel.’

‘Lekker knakkie’
Dat ‘ongestylde’ vind je ook terug in de foodfoto’s van Verschuren. ‘We wilden een dik kookboek met heel veel beelmateriaal maken,’ zegt de fotograaf. ‘Daarmee viel fotograferen in een studio af, want dat was te veel geregel geweest. Bovendien: door een studiobelichting zouden de foto’s een te gestylde, nouvelle cuisine-achtige uitstraling krijgen. ‘Zo kookt Yvette niet. Wel met finesse overigens, maar eenvoudig, met aandacht.’Met diezelfde instelling ging Verschuren aan het werk. ‘Simpelweg fotograferen met wat er is. Een beetje knakkie, zeg maar: een bordje op tafel, op een stoel of voor het raam om het zonlicht te vangen. En als dat licht er niet is, de foto wat langer belichten. Of bijlichten met een lampje of kaarsje. Zo geven we de foto’s een gevoel mee dat past bij Yvettes manier van koken: een bepaalde gezelligheid, lol hebben in koken. Bovendien was het fotograferen voor ons thuis, in onze eigen omgeving, zo ook goed vol te houden.’

Verbrande stukjes
Bij het zien van de foto’s moet de lezer zin krijgen om het gerecht te maken. Het beeld moet er verzorgd uitzien, maar er mag tegelijkertijd iets ‘onafs’ in zitten. Verschuren: ‘Dat maakt het echt. En dat is ook wat het boek wil vertellen: het is leuk, lekker en makkelijk om te koken; en doe er vooral niet te ingewikkeld over. Als een gerecht voor de foto wat verbrande stukjes bevatte of iets dunner gesneden was dan we hadden bedacht, dan was dat zo. Het ging sowieso op de foto. Want zou je dit eten weggooien en opnieuw beginnen, terwijl je vrienden aan tafel zaten? Nee toch?’

Met die manier van fotograferen zou een gerecht er op het bord van de thuiskok ook hetzelfde moeten uitzien als in het boek, zegt Verschuren. Retoucheerwerk op de foto’s is er ook nauwelijks aan te pas gekomen. ‘Hoogstens is de kleur soms wat bijgewerkt.’

Spelenderwijs
Home made, het eerste kookboek, is spelenderwijs ontstaan. ‘Toen Yvette het plan had opgevat een kookboek te maken, lag het voor de hand dat ik de (food)fotografie zou doen, ook al had ik nog nooit iets op dit gebied gedaan.’ En hij voegt eraan toe: ‘Het zou ook zijn eer te na zijn geweest als iemand anders het beeld zou verzorgen.’

Het echtpaar heeft een lange aanlooptijd genomen. Ze zijn gewoon begonnen, met in het achterhoofd dat het boek vooral niet te stylish moest worden. Gerechten werden alvast op de gevoelige plaat vastgelegd. ‘En als we tijdens een vakantie iets zagen waarvan we dachten: dit is leuk voor een boek, dan haalde ik de camera tevoorschijn,’ zegt Verschuren.

Over de eerste drie hoofdstukken hebben fotograaf en kookboekenschrijver driekwart jaar kunnen doen, want er was noch een tijdsplanning, noch een uitgever. Niet veel later onmoetten ze uitgever Martin Fontijn, van Fontaine Uitgevers, en al snel lag er een contract.

Rolverdeling
Hoe is de rolverdeling? ‘Op het moment dat we een gerecht vastleggen, maken we de foto ook echt samen. Yvette bepaalt mede de compositie en geeft suggesties om het beeld iets hoger of lager te nemen. We zijn allebei redelijke ego’s, maar het gaat op een enkele strubbeling na altijd goed.’

‘Als wij iets niet mooi vinden, krijgt het geen plek in het kookboek. We zijn onze eigen artdirector. Het is heerlijk dat we samen met zo veel plezier zulke leuke projecten kunnen doen. En dat Yvette ook nog eens de illustraties voor de boeken maakt en het geheel vormgeeft.’

Parijs
De Amsterdammers Van Boven en Verschuren zijn vaak in Parijs te vinden, waar ze ook een woning hebben. ‘We vinden het fijn om er te zijn; daarom speelt de helft van Home made zich hier af. Evenals Italianen en Spanjaarden zijn Fransen veel meer bezig met eten. Dat inspireert ons. En al die mooie gevels, straten, belettering van de restaurants… Het is er allemaal net wat visueler dan in Nederland. De foto’s die ik hier geschoten heb, maken het boek en het verhaal ook wat internationaler.’

Yvette op de foto
‘Ja, dat doet ze waanzinnig goed!’ zegt Verschuren als de foto’s van de schrijfster herself in de kookboeken ter sprake komen. ‘In al haar boeken vertelt Yvette over haar eigen eetherinneringen. Dan wil je er als lezer ook een koppie bij zien; iets wat de uitgever ook graag wilde. In het begin vond Yvette het doodeng om gefotografeerd te worden. Ik snap het wel, want ik sta nu zelf in het nieuwe boek Zomer. Het is niet het allerleukste, maar het gaat haar makkelijker af dan een jaar geleden.’

‘Ze is natuurlijk een beetje stoere tante; geen Nigella Lawson die met een vinger in haar mondhoek op elke pagina van een kookboek staat. Dat past niet bij Yvette. De momenten dat ze recepten test, leg ik vast. Ze weet dus dat er camera op haar gericht is, maar ze gaat niet poseren. Het moet echt ongedwongen.’

Zo’n foto mag best ook een grapje bevatten. Zo moest de kookboekenschrijfster voor appelcider kilo’s appelen in een keukenmachine fijnmalen. ‘Op een gegeven moment is dat zwaar werk en dat laten we ook zien. Yvette trekt dan een gek gezicht op de foto. Het hoeft niet allemaal zo poeslief.’

ELKE MAAND CULINAIR- EN PARIJSNIEUWS IN DE BUS? MELD JE AAN VOOR DE GRATIS MAANDELIJKSE NIEUWSBRIEF!

Ontwikkeling
In Zomer ziet Verschuren een ontwikkeling. ‘Qua fotografie is echt een heel mooi boek geworden. Het ligt dicht bij Winter, maar het is, zoals de titel al zegt, lichter en luchtiger. Winter is niet somber, maar wel ingetogener qua kleur en stemming. Ik verwacht dat Zomer het goed zal doen.’

‘Het eerste boek, Home made, hebben we heel onbevangen gemaakt. We dachten: als het ooit uitgegeven gaat worden, is dat fantastisch. Die onbevangenheid is echt, maar is ook heel moeilijk drie boeken lang vast te houden. Plus: je wordt ook beter – ik had daarvoor nog nooit bordjes gefotografeerd – en je probeert jezelf toch steeds te verbeteren. Ook al hebben we alles op dezelfde manier gedaan (zelfs met de screensaver van mijn laptop heb ik gerechten bijgelicht), Zomer en Winter zijn wat gestileerder geworden. Toch is de fotografie in beide boeken er niet minder oprecht door. ‘

Van hobby naar werk
Het culinaire fotografiewerk is begonnen als een soort hobby, maar dat is het allang niet meer. Het is werk geworden, aldus Verschuren. Al was het maar omdat de productie van de boeken Winter en Zomer een strak productieschema kende. Desondanks ziet Verschuren het als iets wat hij erbij doet. ‘Ik doe het met dezelfde overgave en hetzelfde gevoel als mijn andere werk, maar ik doe het niet voor een carrière, zoals veel foodfotografen dat dagelijks doen. Ik wil niet de rest van mijn leven bordjes fotograferen. Begrijp me niet verkeerd, maar daarin vind ik niet genoeg uitdagingen. Wel in reclame- en modefotografie.’

Ondertussen hebben uitgevers hun ogen op zijn culinaire fotowerk gericht. Verschuren heeft al verschillende aanbiedingen gehad – en om genoemde reden afgeslagen. ‘Al zeg ik niet bij voorbaat nee als er een leuk plan komt waarbij ik veel zeggenschap heb over het eindresultaat en eigen baas ben. Maar zo’n groot project als bijvoorbeeld Home made, dat zoveel energie kost, dat kan ik alleen samen met Yvette doen.’

© Mister McCool – Zestz  2012 Foto: kookboek ‘Zomer’